Vakıflar yardımsever insanların başkalarına yardım ve katkıda bulunmak için kurdukları kuruluşlardır. Bireylerin gönüllerinden gelen miktarda yapacakları bağış sayesinde vakıflar faaliyetlerini yürüterek amaçları doğrultusunda hizmetlerini verirler. Gelişmiş medeniyetlerde özellikle vakıflar aktif olarak faaliyet gösterir. Devletin ulaşamadığı erlere vakıflar ulaşarak halkın içinde yardımlar ulaştırılır. Vakıflar belli amaçlar doğrultusunda kurulur. İslamiyet’in doğuştan itibaren katılma, paylaşma, dayanışma ve yardımlaşma gibi görevler üstlenirler. Bu amaçla da pek çok yardım kuruluşu açılarak hizmetlerine devam etmişlerdir.
Vakıflar toplum üzerinde önemli rol üstlenerek hareket ederler. Belli bir mal varlığı sahibi kişiler topluma hizmet etmek için bağışta bulunarak ulaşmasını sağlayabilir. Türk-İslam topluluğunda vakıflar ibadet, eğitim, sağlık, kültürel, yardımlaşma gibi çeşitli dallarda faaliyetlerini sürdürmüşlerdir. Osmanlı Devleti’nin bünyesinde cami, mescit gibi dini binalar eğitim kurumları gibi vakıf hizmeti vermektedir. Vakıflar hizmet eden kurum ve kuruluşlarda faaliyetlerini yürütmüşler o yönde çalışmışlardır. Vakıfların emrinde hastane, han, hamam, çeşme, kütüphane, değirmen, yağhane gibi ticari merkezlerde bulunmaktaydı.